1
دانش پژوه کارشناسی فقه و اصول از کشور افغانستان، مجتمع آموزش عالی بنت‌الهدی
2
مربی گروه علمی- تربیتی فقه و اصول، مجتمع آموزش عالی بنت الهدی
چکیده
تقیه از موضوعاتی است که ریشه در کتاب و سنت دارد و درباره آن بحث‌ها و گفتوگوهای بسیار صورت گرفته است. تقیه موافق فطرت انسانی است؛ زیرا تمام مردم خردمند جهان وقتی که جان، مال، عرض و ناموس خود را در معرض خطر می‌بینند دفع ضرر را جایز و گاه ضروری می‌دانند. تقیه به دو مورد است: تکلیفی و وضعی. ازنظر بعد تکلیفی در بعضی موارد واجب و در بعضی حرام و مستحب یا مکروه یا مباح است. معیار همه آنها مصلحت است. اگر حفظش واجب و ضایع کردن آن حرام باشد در این صورت واجب و اگر ترک مصلحت آن اقوی و ازطرف شارع، منهیعنه هم واقع نشده باشد، حرام است. اگر احتمال توهم مصلحت در انجام رفتار تقیهای بشود و تقیه باعث ترک واجب و ارتکاب حرام نشود، مستحب است. اگر مصلحت انجام یا ترک آن مساوی باشد و ترجیح نداشته باشد و بر امر مباحی باشد، مباح است. اگر مصلحت ترک و انجام تقیه مساوی باشد و تقیه در ارتکاب مکروهات باشد، مکروه است. ازنظر بعد وضعی، تقیه می‌تواند متصف به صحت فعل متقی باشد و اجزای آن از امر شارع است. ازنظر منشأ به تقیه خوفی، اکراهی و مداراتی تقسیم می‌شود. روش تحقیق حاضر توصیفی-تحلیلى و شیوه جمعآوری مطالب کتابخانهای است.
)